बुधवार, १५ जानेवारी, २०१४

पिंक फलॉयड द वॉल


कथेचा नायक पिंक. तो पाळण्यात असतानाच त्याचे वडील वारले. दुसर्या महायुद्धात मरणार्या सैनिकांपैकी एक त्याचे वडील. आपलं मरण जवळ आलय हे कळताच ते बैचैन झालेले.  तार करता करताच बॉम्बच्या हल्ल्यात जीव गमावला. आजूबाजूला तसेच शेकडो सैनिक पडलेत. निर्जीव.

तो बागेत खेळतोय. त्याला गोल गोल फिरणार्या पाळण्यात बसायचय. झोपाळ्यावर बसायचय. पण इतर मुलांसारखे त्याच्यासोबत त्याचे वडील नाहीत. तो कुठल्यातरी माणसाचा हात पकडतो व त्याच्यासोबत चालतो, तो माणूस हयाला झिडकारतो. हा घरी येतो. वडिलांच्या आठवणी असलेल्या काही वस्तू कपाटातून काढतो. त्यात त्यांचा सैनिकी वेषातला एक फ़ोटो , मेल्याबद्दल मिळालेलं एक मेडल व प्रशस्तीपत्रक आहे. त्याच्या जरासं बाजूला एक पिस्तूल आहे. काही बंदुकीच्या गोळ्या आहेत. तो त्यातील एक गोळी उचलतो आणि मित्रांसोबत बोगद्याजवळच्या रेल्वे ट्रॅक वर येतो. ती गोळी रेल्वे ट्रॅक वर ठेवतो. गाडी जवळ येते. ड्राईवर भोंगा वाजवतो. मित्र त्याला 'बाजूला हो' म्हणून ओरडत असतात. हा मात्र तल्लीन होऊन ती गोळी नीट ट्रैक वर ठेवतो व लगेच बाजूला जातो.  गाडी गोळीवरुन जाते आणि फुटते. त्याला आगगाडीच्या डब्यांतून युद्धकैदी जात असल्याचा भास होतो.  ते युद्धकैदी खिडकीतून हात बाहेर काढून वाचवण्याची आर्जवे करताहेत असं त्याला दिसतं.  हे सारे त्याच्या मनाचे भास !!

शाळेत अभ्यास न करता कविता करतो म्हणून शिक्षक त्याचा वर्गासमोर अपमान करतात.  त्याला वाटतं ही शाळा नाहीये तर एक असेंबली लाइन आहे आणि ही मुले म्हणजे एकाच बनावटीचे पुतळे. ज्यांच्या चेहर्यावर कुठलेही भाव नाहीत. ज्यांना कुठलेही स्वतंत्र विचार नाहीत. असेंबली लाइनवर चालताहेत आणि अल्टीमेट प्रोडक्ट म्हणून हातात डिग्री घेऊन बाहेर पड़ताहेत.  हे सारे त्याच्या मनाचे भास!!
 हीच मुले पुढे एका मोठया मिक्सरमधे कुस्करली जाताहेत. त्यांच्या मांसापासून हैमबर्ग बनवले जाताहेत. आणि अचानक ही मुले या व्यवस्थेविरुद्ध उठाव करतात. मोडतोड. हे सारे त्याच्या मनाचे भास !!

वडील लवकर गेल्याने आई त्याच्या बाबतीत फार काळजी करते . तो तिच्या या काळजीने आणखी कोमेजलाय.  तो आता एक नावाजलेला गायक आहे. सतत दौरे चालू आहेत. पुढे त्यात भर पडते ती अयशस्वी लग्नाची.  बायकोच्या प्रेमप्रकरणामुळे त्याला तिचा प्रचंड राग येतो. त्याला शरीरसुखाची घृणा वाटते.  तो स्वतःला एका खोलीत बंद करतो. बाहेरच्या जगापासून अलिप्त. त्याला वाटतं, तो लहान बनलाय आणि आता युद्धभूमीवर आहे रक्त आणि चिखलाने माखलेली जमीन आहे, प्रेतांचे पाट भरलेत, एका सैनिकाची गोळ्यांनी छिन्न झालेली छाती... त्यातून रक्त वाहतेय.  तो त्यावर कापड टाकतो.  हे सारे त्याच्या मनाचे भास!

तो अंगावरचे सर्व केस भादरतो. भुवयापण. त्याला सतत असं वाटतं की तो एका भिंतीत बंदिस्त आहे. तो भिंतीवर हात आपटतो. "कोण आहे का पलीकडे?" असं जोरजोरात ओरडतो. तिकडून काही उत्तर येत नाही.
तो निपचित पड़ून राहतो. त्याच्या मैनेजरला कुठल्याही परिस्थितीत शो करायचाय, तो त्याला ड्रग्स देऊन स्टेज वर उभा करतो. अंगात किडे वळवळताहेत असं त्याला वाटतं. शो मधे हा स्वतःला हुकुमशाहा समजून लोकांना हिंसेची चिथावणी देतो. प्रेक्षक भारले जाऊन हिंसक आंदोलन करतात. हा पोलिसांपासून वाचण्यासाठी  बाथरूममधे लपतो. बाथरूममधे कविता वाचत बसतो. हे सारे त्याच्या मनाचे भास !!

आणि एकदाची ती भिंत जमीनदोस्त केली जाते. सगळीकडे ढिगारा आहे आणि लहान मुले काहीतरी शोधताहेत. एक लहान मुलगा खेळण्यातील ट्रक घेऊन उभा आहे.  ढिगारा उपसतोय. त्यातील शाबूत विटा खेळण्यातील ट्रकवर लादून चालतोय. भिंती बांधण्याचं कौशल्य मानवजातीच्या रक्तातच असावं बहुतेक.

गेले काही दिवस या चित्रपटाने झपाटलं आहे  अजून तरी शब्दात नीट पकडता  येत नाहीय त्याची भयाणता.

२ टिप्पण्या: